Wszystko zaczęło się w 1963 roku i trwa do dnia dzisiejszego. Jeden z najbardziej rozpoznawalnych zespołów ludowych w naszym województwie obchodzi 50 lat istnienia
Już w najbliższą sobotę odbędzie się kolejna, XIX już Biesiada Zespołów Ludowych i Grup Śpiewaczych. W tym roku jest szczególna, bo podczas jej trwania będziemy świętowali 50. rocznicę założenia zespołu „Wierzbniczanki”, który od lat jest jej gospodarzem.
- Serdecznie zapraszamy wszystkich, i tych co kochają muzykę biesiadną, i tych którzy jeszcze jej nie słyszeli, tych co mieszkają w Bytomiu i tych, którzy są z innych miast i miasteczek – zachęca do wzięcia udziału w biesiadzie Ewelina Gałąszczak, kierownik zespołu.
Zaczęło się od Koła Gospodyń Wiejskich
Ten wielopokoleniowy zespół jest wyjątkowym zjawiskiem kulturowym nie tylko w samym Bytomiu Odrzańskim, ale w całym województwie. Działa nieprzerwanie od pięćdziesięciu lat. Początki zespołu sięgają lat 60., kiedy przy Kole Gospodyń Wiejskich w Wierzbnicy zrodził się pomysł zorganizowania zespołu śpiewaczego. Zespół powołany został w 1963 roku z inicjatywy przewodniczącej koła, niestety już nieżyjącej, Stefanii Furtas, pochodzącej z Łętowej koło Kasiny Wielkiej – terenów należących do górali Zagórzan.
Powstanie zespołu znacząco przyczyniło się do uświetnienia wielu uroczystości gminnych, powiatowych i wojewódzkich, m. in. świąt ludowych, dożynek, uroczystości państwowych, a także religijnych. Zespół prowadził także samodzielną działalność, koncertując w wielu miejscowościach ówczesnego województwa zielonogórskiego. Wielu członków zespołu, głównie kobiet, było zaangażowanych w prace Koła Gospodyń Wiejskich, co przyczyniało się do dużej atrakcyjności zespołu, który samodzielnie przygotowywał stroje do występów, a także prezentował podczas pokazów swoje wyroby kulinarne.
Początkowo zespół skupiał członków tylko ze wsi Wierzbnica, później z innych miejscowości, stając się z czasem zespołem gminnym.
Kierownikiem „Wierzbniczanek” do 1989 r. była założycielka zespołu Stefania Furtas, później Lidia Kuczaj i Zofia Patrzałek.
W 2000 r. kierownictwo przejęła Celina Domagała z Królikowic, która z pełnym zaangażowaniem kontynuowała, pomimo poważnej choroby, działalność swoich poprzedniczek. Po śmierci pani Celiny w 2012 roku, członkowie zespołu jednomyślnie powierzyli kierownictwo jej córce – Ewelinie Gałąszczak.
Taki mały, taki duży może w „Wierzbniczankach” być
Dziś „Wierzbniczanki” należą do najstarszych ludowych zespołów śpiewaczych w województwie lubuskim. Skład zespołu ma charakter pokoleniowy i rodzinny. W zespole występuje 20 osób, członkowie są w wieku od 13 do 80 lat, mieszkają w pobliskich miejscowościach dwóch województw - lubuskiego i dolnośląskiego.
Zespołowi od początku powstania towarzyszy kapela, przez którą przewinęło się wielu muzyków. Obecnie liczy pięciu muzyków, pod kierownictwem akordeonisty Jana Chmielarskiego. Zespół kontynuuje tradycję i kulturę Zagórzan – przodków z powiatu Limanowa, gmina Mszana Dolna. Promuje przede wszystkim polską kulturę ludową, region górski, gdyż założycielami były kobiety wywodzące się z Białki Tatrzańskiej.
W swym bogatym repertuarze posiada piosenki góralskie (Zagórzan, Podhalan, górali Myślenickich i Lachów Nowosądeckich), biesiadne, rozrywkowe, a także sakralne.
Zespół występuje na wielu różnych imprezach, festiwalach, uroczystościach i przeglądach zarówno w kraju, jak i za granicą. Zawsze jest mile odbierany przez publiczność, ale nie tylko dzięki radosnym piosenkom. Uwagę przyciągają piękne, oryginalne stroje, ręcznie haftowane przez rodowitych górali, a także kapela grająca na prawdziwych instrumentach. Występuje gościnnie w innych miejscowościach na terenie powiatu nowosolskiego i całego województwa, uświetniając powiatowe i wojewódzkie dożynki, uroczystości religijne i święta straży pożarnych. Stale uczestniczy także w festiwalach i przeglądach zespołów i grup śpiewaczych, np. w cyklu „Ziemia i Pieśń”, „Pejzaż Muzyką Malowany”, „Mundurowo na Ludowo”: w Gościeszowicach, Szprotawie, Wolinie, Górzynie, Łazach, Kamieniu Pomorskim, Krośnie Odrzańskim i in. Koncertował również w Niemczech i na Słowacji. Rokrocznie „Wierzbniczanki” występują podczas licznych imprez w Bytomiu Odrzańskim (np. w lokalnych Finałach Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, dorocznych przeglądach aktywności twórczej), a we współpracy z Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Kultury organizują Biesiady Zespołów Ludowych.
W 2000 r. „Wierzbniczanki” występowały w Niemczech, w miejscowości Proschim.
W dorobku tego nadzwyczaj aktywnego zespołu jest częsta prezentacja twórczości w zielonogórskim Radiu Zachód (które również utrwala dokonania zespołu na nośnikach CD) oraz wiele wspaniałych występów, wyróżnień i nagród (lista największych osiągnięć zespołu od środy na naszej stronie internetowej, dop. red).
Niespodzianka na koniec
Tyle historii. A jak wygląda program sobotniej biesiady? Zanim rozpocznie się na dobre, o 15.10 zostaną złożone kwiaty na grobach członków zespołu, którzy odeszli do wieczności.
O 16.00 ulicami Bytomia Odrzańskiego przejdzie korowód z udziałem wszystkich zespołów, biorących udział w imprezie. By uświetnić 50-lecie istnienia „Wierzbniczanek”, wystąpią takie zespoły jak Arabeski, Kapela Herbutów, De Włoders, Źródło, Kalina, Chabry, Przystań, Tupliczanki.
Pół godziny później biesiada zostanie oficjalnie otwarta i aż do 20.00 będzie można posłuchać zaproszonych zespołów.
Kiedy rytmy biesiadne ucichną, będzie można pobawić się do białego rana przy innej odmianie muzyki. - Postanowiliśmy zrobić małą niespodziankę, podczas zabawy tanecznej będzie coś innego niż co roku. Generalnie będzie to impreza, na której będzie muzyka dla każdego i w każdym wieku – podkreśla E. Gałąszczak.
Zespół zorganizuje tegoroczną biesiadę dzięki projektowi w ramach Planu Działania Sekretariatu Regionalnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Województwa Lubuskiego na lata 2012 – 2013. Do organizacji imprezy dołożyli się także sami członkowie zespołu, wsparli ich również urzęd gminy w Bytomiu Odrzańskim i Gminny Ośrodek Kultury.
Mariusz Pojnar
(współpraca Ewelina Gałąszczak)